Η Saga του Εκλεκτού: Μια Κριτική Ματιά

Μετά από μια εξεταστική, ένα διάστημα που δε συνέβη απολύτως τίποτα συνταρακτικό και το πιο νυσταλέο ΠΑΟΚ-Ολυμπιακός που έχω δει ποτέ μου, τα επίπεδα βαρεμάρας στο αίμα μου είχαν φτάσει σε επικίνδυνα επίπεδα κι αυτό αντικατοπτρίζεται στην δεκαήμερη ξηρασία που έπεσε στο μπλογκ. Έτσι, σκέφτηκα αυτό που έκανε ο Σέρλοκ Χολμς όταν δεν συνέβαινε στο Βικτωριανό Λονδίνο κάποιο έγκλημα αντάξιο της διάνοιάς του: κοκαΐνη.
Κι έτσι βρίσκομαι σήμερα εδώ, σε μια επίδειξη αλαζονείας και αυταρέσκειας τέτοια που ο Μπόνο μοιάζει με το "ταπεινό χαμομηλάκι" Ματίνα Μανταρινάκη, για να επιχειρήσω μια λογοτεχνική ανάλυση σε ένα από τα πιο σημαντικά, όσο και υποτιμημένα, έργα της γενιάς μας: τη Saga του Εκλεκτού.
Φυσικά, για να καταλάβετε τι παίζει πρέπει πρώτα να τη διαβάσετε. Περιμένω.
...
Εντάξει. Let's go.
Η Saga του Εκλεκτού: Μια Κρητική Ματιά.
Ε θα μας εκουζουλάνει εντελώς ετούτος ο παράωρος. Τι κουζουλάδες είναι αυτές που γράφει ζα Εκλεκτούς τσε μαλατσίες. Γρόθε, ε γρόθε. Μπαραμπάκο.
Πολύ αστείο. Πάμε τώρα στην "κριτική" με γιώτα.
Η Saga του Εκλεκτού: Μια Κριτική Ματιά.

Σήμερα, αγαπητοί φίλοι της λογοτεχνίας και της διανόησης, θα αναλύσουμε ένα αριστούργημα από αυτά που σπάνια εμφανίζονται. Η Saga του Εκλεκτού μπορεί να φαίνεται σαν μία άσκηση σουρεαλισμού στο απαίδευτο μάτι, που οι στιλιστικές και χαρακτηρολογικές της επιλογές δεν έχουν καμία συνοχή και γίνονται απλά-ας μου επιτραπεί η άκομψη έκφραση-"για το γαμώτο".

Δεν είναι έτσι όμως. Η Saga, μέσα από το καυστικό και σουρεαλιστικό χιούμορ της και τις τραβηγμένες από τα μαλλιά καταστάσεις που περιγράφει, αποτελεί μια αλληγορία-γροθιά στο κατεψυγμένο.

Ας ξεκινήσουμε από τον πρωταγωνιστή. Τον Τζακ, τον επονομαζόμενο και Εκλεκτό. Ο Τζακ μοιάζει βγαλμένος από ταινία δράσης με πρωταγωνιστή τον Τομ Κρουζ και μπάτζετ διακοσίων φανταστικομμυρίων, από τα οποία τα μισά διατίθενται για κοκαΐνη.

Είναι ένας άντρας με μεγάλη πέραση στις γυναίκες, που δεν έχει πρόβλημα να πίνει, να καπνίζει, μπορεί να πιλοτάρει αεροπλάνα, να πίνει μπάφους και να παίζει προ. Παρ'όλα αυτά, δεν είναι άτρωτος. Υπάρχουν στιγμές που τα βρίσκει σκούρα, και σε αυτό τον βοηθούν δύο φιγούρες: ο σοφός Μέντοράς του και η δυναμική όσο και γοητευτική Τζίνα.

Ας ρίξουμε μια ματιά σε αυτούς τους δύο χαρακτήρες: ο Μέντορας. Θα φανταζόταν κανείς ότι ο Μέντορας θα είχε τη μορφή κάποιου γέρου Σαολίν πολεμιστή ή αρχαίου μάγου με κάτασπρα γένια, σαν τον Γκάνταλφ δε Γκέι. Αλλά όχι: αυτός που αναλαμβάνει να διδάξει στον Εκλεκτό πώς να πολεμάει το κακό είναι ένας αλκοολικός κιθαρίστας με υπερφυσική περμανάντ.

Και αυτή η κίνηση του συγγραφέα έχει φυσικά τους δικούς της συμβολισμούς. Το "αλκοολικός" χρησιμεύει για να μας καταδείξει ότι όλοι οι σπουδαίοι άντρες, ακόμα κι αυτοί που αποτελούν πρότυπα για τη νεολαία, έχουν θανάσιμα ελαττώματα. Το ίδιο και η "υπερφυσική περμανάντ". 
Ενώ το "κιθαρίστας" κρύβει ένα βαθύτερο νόημα: η μουσική και η τέχνη γενικότερα είναι η κινητήρια δύναμη του καλού και του κακού σε αυτό τον κόσμο.
Δεν είναι τυχαία, άλλωστε, η επιλογή ονομάτων όπως ο Παντελής Παντελίδης και οι One Direction, στους ρόλους των επικίνδυνων εγκληματιών. Ο συγγραφέας νιώθει έναν ενδόμυχο φόβο ότι ο κόσμος μπαίνει σε μια εποχή καθολικής κυριαρχίας μιας σκυλοπόπ υποβαλκάνιας υποκουλτούρας, και θέλει έτσι να εμφυσήσει στον αναγνώστη αυτόν του τον φόβο και την αγάπη για την αγνή, καθαρή ροκ μουσική.
Αλλά, όπως θα παρατηρήσατε στο δεύτερο μέρος, οι One Direction δεν ήταν παρά τα 5 γκέι εξώγαμα που έκανε ο Μέντορας με διάφορες γκρουπίτσες του. Και αυτός ο συμβολισμός έχει τη σημασία του: δεν υπάρχει διαχωριστική γραμμή που να λέει "δεξιά οι κακοί, αριστερά οι καλοί" ή τανάπαλιν. Οι δυνάμεις του καλού και του κακού είναι αλληλένδετα δεμένες. Η σύγκρουση κι η αντιπαράθεση μεταξύ τους είναι αέναη, αέναη όμως και η σύνθεσή τους και ανάμιξή τους.
Μια λεπτομέρεια που δείχνει τις σαφείς επιρροές του συγγραφέα από την ανατολίτικη φιλοσοφία: τον Κομφούκιο, τον Λάο Τσε και τον Μπρους Λι.
Ας δούμε τώρα τον άλλον συμπρωταγωνιστή του Τζακ: την Τζίνα. Η Τζίνα αποτελεί μια γροθιά στο στερεοτυπικό Bond Girl, την όμορφη κοπέλα που στέκεται σαν γλάστρα στο μπράτσο του πρωταγωνιστή για να αναδειχτεί καλύτερα η γράμμωσή του.
Η ιστορία της Τζίνας είναι μια ιστορία πόνου κι αγάπης, εμπνευσμένη από ένα παλιό ποίημα του γνωστού ποιητού και λογοτέχνου Ιωάννη Μποντζόβη. Ο άντρας της, Τόμι, μένει άνεργος κι αυτή αναλαμβάνει με νύχια και δόντια να συντηρήσει το σπιτικό τους και την αγάπη τους. Θα μπορούσε να είχε βρει κάποιον λεφτά sugar daddy και να της αγοράζει γούνες και διαμάντια, αλλά αυτή έμεινε αφοσιωμένη.
Μέχρι τη συνάντηση με τον Τζακ, όπου και συνειδητοποίησε ότι το πεπρωμένο της ήταν να ζήσει την περιπέτεια. Πήρε έτσι εντελώς δυναμικά την απόφαση να τον ακολουθήσει. Πρέσβευσε τη φωνή της λογικής, όταν, στο τέταρτο μέρος, ο Τζακ κι ο ΠΑΟΚτζής αεροπειρατής πάνε να μπλεχτούν σε μια ανούσια διαμάχη περί τυριών και κασεριών, σώζοντας έτσι όλους τους επιβαίνοντες στο αεροπλάνο.
Ωστόσο θα διαπιστώσει κανείς μια αυταρέσκεια και μια "γυναικουλίστικη" συμπεριφορά, όταν εγκαταλείπει τον Τζακ γιατί της είπε ότι έχει πάρει τριάμιση κιλά. Είναι εμφανές το πόσο αρνητικά επηρεάζει τις γυναίκες, σχετικά με την αυτοεκτίμησή τους και την εικόνα για το σώμα τους, η διαρκής προβολή της ανορεξίας από το Χόλυγουντ.
Αλλά ακόμα κι έτσι, η Τζίνα δείχνει υπεύθυνη στάση: θα μπορούσε να είχε αποχωρήσει εκείνη τη στιγμή και να αφήσει τον Τζακ μόνο του να διαχειριστεί την κρίση. Αντ'αυτού έσφιξε τα δόντια, έκανε την καρδιά της πέτρα και περίμενε να αποσοβηθεί ο κίνδυνος. Ένα πραγματικό υπόδειγμα γυναικείου χαρακτήρα, που ωστόσο ο Τζακ δεν της έδωσε τη δέουσα σημασία.
Οι δυνατοί γυναικείοι χαρακτήρες δεν περιορίζονται ωστόσο στην Τζίνα. Στο πρώτο μέρος της Saga μας παρουσιάζεται η Μάντελαϊν, μια εκδικητική και αδίστακτη γυναίκα με βλέψεις παγκόσμιας κυριαρχίας, η οποία αποπειράται να τον δολοφονήσει με δεκάδες τρόπους και όταν δεν τα καταφέρνει τον χρησιμοποιεί για να ανακουφίσει τις ασίγαστες σεξουαλικές ορέξεις της.
Τελικά τίποτα δεν μπορεί να την αποτρέψει από το να απελευθερώσει το σατανικό της δημιούργημα που θα καταστρέψει την ανθρωπότητα: το Fiat Multipla. Σαφής ο συμβολισμός του συγγραφέα εδώ: δεν υπάρχει δύναμη χειρότερη και πιο καταστρεπτική από τη δύναμη της ακαλαισθησίας.

Ενδιαφέρον έχει να μελετήσουμε, σε αυτό το σημείο, την ιστορία της προέλευσης του Εκλεκτού: γεννημένος σε ένα κωλοχώρι στην Αλαμπάμα, σε μια καταπιεστική κοινωνία που οι μόνες αξίες είναι η κτηνοβασία και η Nascar, ξεκίνησε από πολύ μικρή ηλικία και εγκατέλειψε την οικογένειά του, σε αναζήτηση μιας καλύτερης τύχης.
Δεν ήταν εύκολο: περιπλανήθηκε σε βάλτους, παγωμένα βουνά και βιάστηκε από rednecks, ώσπου να βρει το Σπαθί του Εξκάλιμπερ, το οποίο εδώ είχε τη μορφή μιας κιθάρας βαμμένης κόκκινης με άσπρες και μαύρες πινελιές. Η επιμονή του ανταμείφθηκε και εμφανίστηκε μπροστά του ο Μέντορας, ο οποίος τον δίδαξε σημαντικές αρχές όπως το σεξ, τα ναρκωτικά και το ροκ'εν'ρολ. 
Φαίνεται εδώ ότι ο συγγραφέας προκρίνει ένα ξεπερασμένο πρότυπο ανδρισμού, που δεν έχει θέση στη σύγχρονη κοινωνία. Μήπως όμως δεν είναι έτσι; Μήπως η φαινομενική αυτή ανάδειξη είναι στην πραγματικότητα μια συγκεκαλυμμένη απόπειρα γελοιοποίησης; Οι απόψεις εδώ διίστανται.
Ας κρατήσουμε, από το μέρος της ιστορίας αυτό, μια λεπτομέρεια όπου ο Μέντορας συμβουλεύει τον νεαρό Τζακ να χρησιμοποιεί πάντα ψευδώνυμα. Δεν είναι τυχαίο: ο συγγραφέας εδώ θέλει να δείξει ότι η μάχη απέναντι στο Κακό δεν έχει ως στόχο τη δόξα και την αυτοπροβολή. Ο μαχητής του Καλού πρέπει να παραμένει ανώνυμος και ταπεινός.
Και φτάνουμε έτσι στο μεγάλο Φινάλε, μία πραγματικά αριστουργηματική σύνθεση και σύγκρουση συναισθημάτων. Η μεγάλη κρίση, που ο Τζακ κι η Τζίνα καλούνται να αντιμετωπίσουν, είναι ένας εμπρηστής που απειλεί να ανατινάξει όλα τα παγκόσμια αποθέματα βότκας.
Γιατί είναι μεγάλη κρίση αυτό; Εμφανής ο προβληματισμός που θέλει να ξυπνήσει ο συγγραφέας. Η έλλειψη αλκοόλ αποτελεί παγκόσμια κρίση γιατί δεν έχουμε μάθει να αντιμετωπίζουμε τους δαίμονές μας, σαν κοινωνία, χωρίς να τους καταπνίγουμε με ουσίες και δηλητήρια.
Στη συνέχεια είναι η εμπλοκή του ΠΑΟΚτζή αεροπειρατή, ο οποίος θέτει σε κίνδυνο χιλιάδες ζωές για να εκβιάσει τον Ιβάν Σαββίδη, ώστε να πάρει το πρωτάθλημα ο ΠΑΟΚ. Δείχνει, αυτή η σκηνή, πόσο εύκολα παθιάζονται οι άνθρωποι, ειδικά οι αμόρφωτοι και απαίδευτοι χούλιγκανς, για ασημαντότητες.
Τελικά οι ήρωές μας φτάνουν στη Ρωσία. Άλλη μια αντίθεση συναισθημάτων ελλοχεύει εκεί. Ο πρόεδρος της Ρωσίας, Πούτιν, επιχειρεί να λύσει την κρίση με τη χρήση ωμής βίας, ενώ ο Τζακ αντιπαραθέτει τον διάλογο και τη διαπραγμάτευση. 
Εν τέλει αποκαλύπτεται ότι ο επικίνδυνος εγκληματίας δεν είναι άλλος από τον Τόμι, τον σύζυγο που παράτησε η Τζίνα. Και πώς μπορεί να μη θαυμάσει κανείς τον τρόπο με τον οποίο αποκαλύπτεται μια παρανοϊκή έξαρση εκδικητικών συναισθημάτων, από τον ερωτευμένο άνθρωπο που η εμπιστοσύνη του προδόθηκε;
Τελικά ο Τζακ εξουδετερώνει αυτή την απειλή. Ωστόσο μόλις κάνει να περάσει την πλατεία απέναντι, τον χτυπάει ένα λεωφορείο κι εκεί τελειώνει η ιστορία. Είναι ένα τέλος τόσο απότομο, κι όμως τόσο καίριο και χρονικά ταιριαστό, που δείχνει ότι ακόμα και στην κορυφή της επιτυχίας σου, ένα γύρισμα της τύχης μπορεί να σε ισοπεδώσει. Κυριολεκτικά.
Αλλά το χτύπημα του λεωφορείου δε σκοτώνει τον Τζακ: τον αφήνει με μόνιμη αμνησία. Υπάρχει πλέον μόνο σαν ένα άδειο κουφάρι του παλιού ένδοξου εαυτού του. Μήπως είναι χειρότερη μοίρα αυτή από το θάνατο; Ο συγγραφέας αφήνει αυτό το ερωτηματικό να πλανάται στον αέρα.
Δεν υπάρχει κανενός είδους happy end στην ιστορία. Η Τζίνα μετανιωμένη καταλήγει να πηδιέται με μηχανολόγους για να ξεχαστεί, ο Τόμι κατασπαράζεται από την κατοικίδια αρκούδα του Πούτιν, το πρωτάθλημα το κατακτά για άλλη μια φορά ο γαύρος κι ο Ιβάν Σαββίδης πέφτει θύμα της οργής του πλήθους. Ο μόνος που ωφελείται από αυτή την ιστορία είναι ο Παντελίδης, που γράφει καινούριο τραγούδι. 
Ένα μηδενιστικό φινάλε που, ωστόσο, δεν μπορεί να αφήσει τον αναγνώστη λυπημένο, καθώς θα σκέφτεται όλες τις στιγμές δόξας που διάβασε πρωτύτερα. Συνολικά το έργο είναι ένα σύγχρονο αριστούργημα, το οποίο συνιστώ ανεπιφύλακτα σε κάθε φίλο της λογοτεχνίας.
Αυτά, και να προσέχετε μη σας χτυπήσει λεωφορείο καθώς προσπαθείτε να σώσετε τη γκόμενά σας από τα νύχια του Παντελίδη.